Een geloof zonder daden is een dood geloof

Kampen, 1987

Er werd aangebeld. Ik hobbelde de twee trappen af naar beneden om de deur te openen. Er stond een man voor de deur die zich voorstelde als ouderling van de Vrijzinnig Hervormde Kerk. Ik stond ingeschreven in het Register van de Kerk, zo legde hij mij uit, toen ik mij zelf hardop afvroeg hoe hij aan mijn adres kwam. Of ik behoefte had aan een gesprek. Ik wou helemaal geen man binnen, dus ik zei om er maar vanaf te wezen: "O nee hoor, ik geloof namelijk niet in God," om vervolgens de deur weer te sluiten.

Toen ik vervolgens boven aan kwam, terug op mijn studentenkamer, moest ik ineens heel hard huilen. Er kwam geen eind aan, leek het wel. Ik had wel in de gaten dat het was omdat ik had gelogen, maar ik was verward vanwege de impact die mijn eigen uitspraak op mij had.

Daarom besloot ik om in gesprek te gaan met Ellen, die theologie studeerde, en met wie ik de eerste twee jaar op kamers had gewoond. Zij adviseerde mij om verschillende kerken te bezoeken. "Ga naar de Hervormde Kerk, daar is de dienst heel leuk. Men speelt gitaar, zingt samen, mogelijk spreekt je dat aan." Maar toen ik daar zat, wilde ik alleen maar zo snel mogelijk weer weg. "Je kunt ook naar de Katholieke Kerk gaan, daar duurt de dienst maar een half uur." Maar ik had niets met al die rituelen en wilde geen hostie op mijn tong. 

Mijn vrienden begrepen mij niet en terwijl ik altijd bij hun op de stoep stond in tijden van problemen, belde er niemand aan toen ik ze nodig had. Ik kan me herinneren dat ik op een nacht naar buiten moest, langs de kade liep van de IJssel en Hem riep: "Waar blijf je nou? Help me dan?"

Ik ging de Bijbel lezen. In eerste instantie was ik behoorlijk onder de indruk van het Hooglied, maar dan eigenlijk meer vanwege het erotische rode-oortjes bezorgende karakter ervan. Later werd ik meer geraakt door andere delen van de bijbel. Ik besloot dat "Een geloof zonder daden is een dood geloof" van Jakobus in het Nieuwe Testament de mooiste bijbeltekst was die ik tegen was gekomen.

Een jaar later vertrok ik naar Parijs, waar ik mijn huidige man leerde kennen. Het werd mij al gauw duidelijk dat islam het geloof was dat precies bij deze bijbeltekst paste. In eerste instantie vond ik de Koran te veel op het Oude Testament lijken, toen ik een Franse vertaling in handen kreeg, maar met de tijd zette ik mij over een zekere afkeer voor ouderwetse taal heen en werd mijn interesse gewekt door de universaliteit en de schoonheid van het geloof.

Tot vandaag de dag houd ik van de bijbeltekst die stelt dat een geloof zonder daden dood is. Woorden zijn leeg en nutteloos als er geen daden aan verbonden zijn. Helaas hebben ambitieuze praatjesmakers het voor het zeggen in de wereld. Ik heb er zo de buik van vol, van die mensen die van alles beloven, maar uiteindelijk niet thuis geven of erger dan dat: de vijand van hun eigen beloftes blijken te zijn. Maar ik heb ook genoeg van 'slachtofferige' mensen die aan de lippen van deze stroperige bedriegers hangen. Soms zelfs willens en wetens.

Geef mij maar mensen die zich daadwerkelijk inzetten voor rechtvaardigheid en dit niet aan de grote klok hangen. Geef mij maar stille wateren zonder diepe gronden, een man van daden; geen woorden zonder daden en de daad bij het woord voegen.

bron: Jacobus 2:26 (zo het lichaam dood is zonder de ziel, zo is ook het geloof zonder daden dood)